انواع دردهای قاعدگی (دیسمنوره) چیست و چه علایمی دارد؟

انواع دردهای قاعدگی (دیسمنوره) چیست و چه علایمی دارد؟

به دردهای قاعدگی اصطلاحاً «دیسمنوره» (Dysmenorrhoea) گفته می‌شود. حدود سه‌چهارم خانم‌ها در بعضی از مواقع دچار دردهایی در هنگام قاعدگی می‌شوند. حدود 20 درصد این خانم‌ها دچار دردهای خیلی شدیدی می‌شوند که در زندگی طبیعی آن‌ها اختلال ایجاد می‌کند. این دردها معمولاً از حدود 24 ساعت قبل از قاعدگی شروع می‌شود و یک تا دو روز بعد از قاعدگی نیز تمام می‌شوند.

انواع دردهای قاعدگی

دو نوع دیسمنوره وجود دارد (1) دیسمنوره اولیه که هیچ علت آشکاری ندارد و (2) دیسمنوره ثانویه که براثر مشکلی در اعضاء تناسلی ایجاد می‌شود.

دیسمنوره اولیه: این نوع از دیسمنوره معمولاً در سنین پایین نوجوانی ایجاد می‌شود و در ارتباط با هورمون‌هایی است که موجب رها شدن تخمک‌ها از تخمدان در هرماه می‌شود. قاعدگی‌ها اغلب تا حدود یک تا دو سال بعدازاینکه از شروعشان می‌گذرد در نوجوانان، دردناک هستند. بالا رفتن موادی شبیه به هورمون در طی چند روز بعد از تخمک‌گذاری که به آن اصطلاحاً «پروستاگلاندین» گفته می‌شود باعث انقباض عضلات رحم می‌گردد. این انقباض عضلات با خون‌رسانی رحم تداخل نموده و سبب پیدایش دردهای قاعدگی می‌شود. این نوع از دردهای قاعدگی به‌تدریج بعد از 25 سالگی کم می‌شوند و اغلب تا سن 30 سالگی از بین می‌روند. این دردها معمولاً پس از زایمان خیلی کمتر می‌شوند که احتمالاً به علت افزایش خون‌رسانی رحم است.

خانم‌هایی که در خویشاوندان نزدیک خود دیسمنوره اولیه را دارا می‌باشند احتمال زیادی دارد که خودشان نیز به این وضعیت دچار شوند که این امر نشان‌دهنده نقش عوامل ژنتیکی در بروز دیسمنوره اولیه است.

دیسمنوره ثانویه: قاعدگی‌ها دردناک در خانم‌هایی که قبلاً سابقه این مشکل را نداشته‌اند و یا اینکه فقط دردهای خفیفی داشته‌اند را دیسمنوره ثانویه می‌نامند. این نوع از دردهای قاعدگی معمولاً خانم‌ها را در سنین بین 20 تا 40 سالگی گرفتار می‌سازد. علت پیدایش دیسمنوره ثانویه اغلب «آندومتریوز» است. در آندومتریوز، قطعاتی از بافتی که به‌طور طبیعی رحم را می‌پوشاند به سایر اعضایی که در لگن وجود دارد می‌چسبد. مشکلاتی که در رحم وجود دارند (مثل فیبروئیدها) از علل شایع بروز دیسمنوره ثانویه است. عفونت دائمی و طولِ کشیده‌ی اعضای تناسلی و استفاده از آی یودی نیز ممکن است باعث ایجاد دیسمنوره ثانویه شود.

علائم و مشکلات دیسمنوره

علائم و مشکلات دیسمنوره یا قبل و یا در هنگام شروع قاعدگی ایجاد می‌شوند و وقتی خونریزی قاعدگی بیشتر باشد، این دردها نیز شدیدتر هستند. این دردها به‌صورت دردهای انقباضی در قسمت تحتانی شکم هستند که به‌صورت موجی به قسمت کمر و پاها انتشار می‌یابند. این دردها ممکن است در لگن نیز ایجاد شوند. دردهای قاعدگی می‌تواند همراه هر یک از علائم «سندروم قبل از قاعدگی» مثل سردرد نیز دیده شود.

درمان دیسمنوره

مثل مصرف قرص‌های مسکن مثل ایبوپروفن می‌توانند به از بین رفتن درد کمک نمایند. دراز کشیدن در وان آب گرم و یا استفاده از کیسه آب گرم و قرار دادن آن بر روی شکم ممکن است باعث تسکین درد شود. بااین‌حال اگر برای اولین بار است که به این دردها دچار می‌شوید و یا اینکه این دردها شدید شده‌اند باید به پزشک مراجعه نمایید. در چنین مواردی پزشک، شما را معاینه خواهد کرد و ممکن است چندین آزمایش مختلف مثل سونوگرافی از قسمت تحتانی شکم و یا هیستروسکوپی درخواست نماید. بسته به نوع دیسمنوره، درمان آن تفاوت خواهد کرد. اگر شما دچار دیسمنوره اولیه هستید، پزشک ممکن است برای شما از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن و یا مفنامیک اسید تجویز نماید و یا اینکه داروهای ضد اسپاسم به شما بدهد. در بعضی از موارد ممکن است قرص‌های ضدبارداری داده شود؛ زیرا این قرص‌ها با جلوگیری از تخمک‌گذاری باعث می‌شوند که دردهای قاعدگی تسکین یابد و همچنین خونریزی قاعدگی را کاهش می‌دهند. هنگامی‌که با این روش، تخمک‌گذاری متوقف شود، دیسمنوره اولیه بهبود می‌یابد؛ اما هرگاه این درمان متوقف گردد، درد نیز ممکن است دوباره عود نماید. دیسمنوره ثانویه معمولاً وقتی علت زمینه‌ای ایجاد آن درمان گردد، برطرف می‌شود.